Nie przekazujemy bezpłatnie plików otwartych

Pliki otwarte to często temat tabu, jednak warto się z nim bliżej zapoznać. Dla osób, które nie są związane z branżą otrzymanie plików otwartych może być uznane za naturalne. Jednak, aby takie pliki powstały potrzebne są odpowiednie umiejętności, wiedza i doświadczenie, które dla wielu są bezcenne. Czy, więc powinniśmy oddawać je tak po prostu? Mam nadzieję, że po przeczytaniu artykułu odpowiedź będzie jednoznaczna.

Pliki otwarte, a pliki zamknięte

Temat ten warto rozpocząć od wyjaśnienia, czym są pliki otwarte. Zdefiniować je można jako wszelkiego rodzaju materiały zapisane w formacie, który pozwala na dalszą ich edycję. Mogą one wystąpić jako tekst, grafika bitmapowa lub wartość muzyczna. Przykładami takich formatów są PSD (Adobe Photoshop), HTML, czy Mp3.

Pliki zamknięte to takie, które przygotowane są do druku, czy publikacji i to z nimi najczęściej spotykają się klienci. Zapisane są w odpowiednim formacie (np. jpg, pdf, png, tiff) i w przeciwieństwie do plików otwartych są niezdolne do dalszej modyfikacji.

Jak już wiemy czym są pliki otwarte warto się zastanowić, kiedy klient powinien je otrzymać. Po pierwsze wszystko zależy od umowy. Najczęściej klient zamawia pliki gotowe do wydruku, czyli takie, których sam nie może edytować – pliki zamknięte. Jako przykład możemy przytoczyć projekt ulotki. Jeżeli w umowie jest jednoznacznie zawarte, że mamy wykonać projekt ulotki to klient może ubiegać się jedynie o pliki zamknięte.

W przypadku, gdy klient zamawia również szablon tej ulotki to musimy się z tym liczyć, że należy przekazać pliki, które może ponownie zmodyfikować – pliki otwarte. Wnioski same się nasuwają najlepiej wszystko dokładnie ustalić przed wykonaniem projektu i wszelkie warunki zawrzeć w umowie. Niestety w praktyce nie wszystko jest takie czarno – białe.

Udostępnianie plików otwartych – jak to wygląda w praktyce

Wiele osób nie rozumie dlaczego pliki otwarte są tak niechętnie oddawane i dlaczego ich wartość często jest wyższa od projektu. Jednak przemawia za tym wiele argumentów.

Po pierwsze czas. Sama organizacja plików w taki sposób, aby inni nie mieli problemu z szybką edycją, zajmuje sporo czasu, który ktoś będzie musiał poświęcić. Jak już o tym mowa to pamiętajmy, że grafik najwięcej czasu poświęci na przygotowanie pierwszych propozycji. Na to składa się nie tylko jego czas, ale przede wszystkim umiejętności, wiedza i doświadczenie, których zdobycie mogło trwać nawet kilka lat.

Utrata kontroli nad projektem to również spore ryzyko. Nie mamy zagwarantowane, że klient nie obarczy nas winą jeżeli w dalszych modyfikacjach coś pójdzie nie tak. Wtedy może to mieć duży wpływ na wizerunek firmy. Jeżeli, więc decydujemy się na przekazanie plików otwartych to należy zaznaczyć, że nie bierzemy odpowiedzialności za dalsze losy projektu.

Pamiętajmy również o licencjach. Co w przypadku, gdy klient będzie chciał przekazać pliki otwarte innej firmie, a my korzystaliśmy z czcionki, czy zdjęć, dla których wykupiliśmy licencje. My ze swojej strony nawet nie mamy prawa udostępniać takich plików, jeżeli klient nie wykupi odpowiedniej licencji. Jest to po prostu nielegalne.

Tutaj warto również wspomnieć o ochronie praw autorskich. Gdy udostępniamy pliki otwarte narażamy się na plagiat, a to w tej branży jest nieakceptowalne. Jeżeli odbiorca trafi na dwa identyczne projekty, nie będzie w stanie stwierdzić, kto dopuścił się plagiatu. Uzna firmę za niewiarygodną i nie będzie chciał z nią współpracować.